Tính phần trăm không chỉ là bài toán thường gặp trong học tập mà nó xuất hiện cả trong công việc và đời sống của chúng ta như tính % giảm giá mặt hàng khi đi siêu thị, % lãi suất ngân hàng,… Vậy làm sao để tính được chúng? Theo dõi bài viết sau của VietChem để tìm hiểu một số cách tính phần trăm đơn giản nhé.

1. Cách tính tỷ lệ phần trăm

- Tỷ lệ phần trăm được hiểu là số đại lượng riêng phần có trong 100 đại lượng chứa nó. Trong toán học, phần trăm chính là tỷ lệ thể hiện dưới dạng phân số có mẫu là 100 và được ký hiệu là %.

Cách tính tỷ lệ phần trăm đơn giản, dễ hiểu nhất

- Để có thể tính được tỉ lệ phần trăm của một đối tượng trong số nhiều đối tượng khác, chỉ cần tiến hành lấy số lượng của đối tượng cần phải tính chia cho tổng số các đối tượng đó, sau đó lấy kết quả thu được nhân với 100.

- Ví dụ: Tính % của x và y

• Tỷ số % của x: %x = a/ (x+y) x 100 (%)
• Tỷ số % của y: %y= y/ (x+y) x 100 (%) hoặc = 100% - %x

2. Công thức tính phần trăm khối lượng là gì?

Trong các bài toán hóa học, chúng ta thường bắt gặp dạng bài tính phần trăm theo khối lượng của nguyên tố trong hợp chất hóa học. Vậy phải làm thế nào để tính ra kết quả? Hãy tham khảo công thức tính % sau đây nhé:

%A = (mA x 100%)/ mhh

- Trong đó:

• Mhh (khối lượng hỗn hợp) = mA + mB + mC +…
• A, B, C là các nguyên tố trong hỗn hợp

- Ví dụ: tính phần trăm theo khối lượng của những nguyên tố có trong hợp chất Fe2(SO4)3

• mFe2(SO4)3 = 56 x 2 + (32 + 1 x4) x 3 = 4000
• Trong 1 mol hợp chất Fe2(SO4)3 gồm 2 mol Fe, 3 mol S cùng 12 mol O
• %mFe = (mFe x 2 x 100%)/ mhh = (56 x 2 x 100%)/ 400 = 28%
• %mS = (mS x 3 x 100%)/ mhh = (56 x 3 x 100%)/ 400 = 24%
• %mO = 100 – (%mFe + %mS) = 100 – (28 + 24) = 48%

3. Cách tính phần trăm lương

- Ví dụ: vào quý 1 tổng quỹ lương công ty cần chi trả cho nhân viên là 100,000,000 VNĐ, trong đó có 3 bộ phần cần chi trả là bộ phận kinh doanh 60,000,000 VNĐ, bộ phận kế toán là 20,000,000 VNĐ và của bộ phận sản xuất là 20,000,000 VNĐ. Vậy lương trả cho bộ phận kinh doanh chiếm bao nhiêu phần trăm trên tổng số lương?

- Công thức tính % lương:

Tỷ lệ % lương = (tổng lương chi cho bộ phận kinh doanh/ tổng quỹ lương) x 100%

- Với công thức trên ta có:

• Tỷ lệ phần trăm lương cho bộ phận kinh doanh

=  (60,000,000/ 100,000,000) x 100% = 60%

4. Cách tính phần trăm tăng trưởng so sánh

- Đây là kiểu tính phần trăm chênh lệch giữa hai giá trị khác nhau với cách tính % như sau:

Công thức chung: = (b – a)/ a x 100 (%)

Trong đó: a là mốc so sánh, còn b là số cần so sánh chênh lệch

- Ví dụ: Quý I có doanh thu là 350 triệu đồng, doanh thu quý hai là 430 triệu đồng. Hãy tính % tăng trưởng của quý 2 so với quý 1.

• % tăng trưởng của quý 2 = (430 – 350)/ 350 x 100 = 22,8%
• Kết quả thu được có thể là số âm nếu doanh thu của quý sau thấp hơn quý trước

5. Cách tính phần trăm hoàn thành

- Công thức tính: (a/b) x 100

• Trong đó: a là con số đã đạt được, còn b là mục tiêu cần đạt được
• Ví dụ: vào năm 2020, VietChem đặt ra mục tiêu doanh thu thu được là 1000 tỷ. Tính đến hết quý I, doanh thu thu được đã đặt 230 tỷ. Vậy VietChem tính đến hết quý I đã hoàn thành bao nhiêu % so với mục tiêu đề ra.

% VietChem đã hoàn thành = (230/ 1000) x 100 = 23%

• Bên cạnh đó, để biết % hoàn thành là vượt hay chưa đạt, bạn chỉ cần thực hiện so sánh nó với 100%. Nếu lớn hơn tương ứng với vượt mục tiêu, còn nhỏ hơn là chưa đạt mục tiêu đề ra.

6. Tính phần trăm trong excel

- Trên excel đã có sẵn các công thức tính phần trăm cũng như phép tính khác, bạn không cần phải tính nhẩm hay thực hiện một cách thủ công. Bạn chỉ cần áp dụng các công thức tính là được.

- Ví dụ: Ta có bảng số lượng các sản phẩm sau, hãy tính tỷ lệ phần trăm bán ra, còn lại của từng loại

• Bước 1: hãy lấy số lượng hàng hóa đã được bán ra chia cho tổng số lượng

• Bước 2: từ hàng trên đã được viết công thức đúng, thực hiện di chuột kéo công thức xuống các hàng dưới, kết quả cho ra số thập phân

• Bước 3: Bôi đen kết quả và click chuột phải, chọn ‘’Format cells’’

• Bước 4: tại cửa sổ ‘’format cells’’, trong danh mục ‘’category’’ bấm chọn ‘’percentage’’. Sau đó, ở ‘’decimal places’’ chọn số bạn muốn làm tròn sau dấu phẩy rồi bấm ‘’ok’’

• Sau tất cả các bước, chúng ta được bảng kết quả

7. Tính phần trăm tăng/ giảm giá tiền đơn giản

7.1. Tính % giảm giá

- Ví dụ: tại một cửa hàng đang có chương trình khuyến mãi với sản phẩm A giá 1 triệu 200 nghìn đồng và được giảm 8%. Vậy số tiền cần phải trả để mua mặt hàng A sau giảm giá là bao nhiêu?

• Số tiền được giảm giá là: (1200000 x 8)/ 100 = 96,000 đồng
• Vậy số tiền cần phải trả để mua mặt hàng A sau giảm giá là: 1200000 – 96,000 = 1104000 đồng

7.2. Tính % tăng giá

- Ví dụ: mua mặt hàng A có giá 1500000 đồng và phải chịu thêm thuế VAT là 3%. Vậy số tiền cần thanh toán sau khi tính thêm thế là bao nhiêu?

• Tiền thuế cần phải trả là:

(1500000 x 3)/ 100 = 45,000 đồng

• Vậy tổng tiền cần trả là: 1545000 đồng

Cách tính % tăng, giảm tiền đơn giản nhất

8. Tính tiền lãi suất ngân hàng ra sao?

- Ví dụ: nếu bạn gửi ngân hàng là 120 triệu đồng với kỳ hạn 6 tháng và lãi suất 5%. Vậy lãi suất nhận được hàng tháng và sau 6 tháng gửi là bao nhiêu?

• Lãi suất nhận được hàng tháng là:

[120,000,000 x (5/100)]/ 12 = 500,000 đồng

• Lãi suất sau 6 tháng gửi là:

{[120,000,000 x (5/100)]/ 12} x 6 = 3,000,000 đồng

Trên đây là một số cách tính phần trăm cơ bản thường gặp trong cuộc sống mà VietChem đã tổng hợp và chia sẻ đến bạn đọc. Tùy theo trường hợp mà yêu cầu có cách tính phù hợp. Nếu bạn cần thắc mắc vấn đề nào hay muốn tìm hiểu thêm công thức tính khác thì hãy liên hệ ngay với VietChem qua số hotline 0826 010 010 hoặc để lại bình luận ngay dưới bài viết nhé.