Đèn chống cháy nổ là thiết bị quan trọng được lắp đặt tại các khu vực, môi trường làm việc đặc biệt để vừa đảm bảo chiếu sáng và đảm bảo an toàn. Vậy đèn chống cháy nổ là gì? Ưu điểm của chúng cũng như tiêu chuẩn khi dùng đèn chống cháy nổ là gì? Hãy cùng VIETCHEM tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

1. Đèn chống cháy nổ là gì?

Đèn chống cháy nổ là loại đèn chuyên dụng, được thiết kế đặc biệt để lắp đặt tại các môi trường có khả năng cao xảy ra cháy nổ. Chúng có tên tiếng Anh là  Explosion-proof lamp, trong đó explosion-proof có nghĩa là chống cháy nổ và lamp có nghĩa là đèn.

Loại đèn này được lắp đặt tại các khu vực đặc biệt tại các môi trường khắc nghiệt, dễ cháy nổ như kho hóa chất, kho xăng dầu, cây xăng, phòng thí nghiệm, nhà máy sản xuất vũ khí, hóa chất; mỏ khai thác than, dầu, khoáng sản…

2. Cấu tạo đèn chống cháy nổ

Loại đèn này thường là đèn led chống cháy nổ với cấu tạo gồm các phần:

• Nguồn đèn - LED driver.
• Thân đèn.
• Chip LED.
• Máng đèn chống cháy nổ.
• Chóa đèn chống cháy nổ.

Cấu tạo đèn chống cháy nổ

Các bộ phận của đèn đều được tạo thành từ các vật liệu cao cấp, độ bền cao, có khả năng chịu va đập tốt, chịu nhiệt cao… 

• Vỏ đèn thường được chế tạo từ hợp kim nhôm và thép có độ bên cao, bên ngoài vỏ được phủ lớp sơn tĩnh điện. 
• Kính đèn được làm bằng thủy tinh cao cấp có lưới thép bảo vệ, do đó hạn chế tối đa nhiệt lượng tỏa ra bên ngoài cũng như bảo vệ đèn khỏi các tác động ma sát cũng như nguồn nhiệt từ ngoài môi trường, qua đó hạn chế nguy cơ cháy nổ.

3. Tiêu chuẩn của đèn chống cháy nổ

Chính vì là loại đèn chuyên dụng nên các tiêu chuẩn của đèn chống cháy nổ cũng rất khắt khe để đáp ứng được tính chất của môi trường sử dụng. Các tiêu chuẩn về đèn chống cháy nổ được áp dụng gồm có:

3.1 Tiêu chuẩn đèn chống cháy nổ ATEX

Tại thị trường châu Âu vào năm 2003, chứng chỉ ATEX là bắt buộc đối với các thiết bị được sử dụng trong các môi trường dễ cháy, phát nổ. Từ đó các đèn chống cháy nổ đạt chuẩn đều có dấu ATEX và CE. Đối với Việt Nam các loại đèn đạt tiêu chuẩn về ATEX mới được gọi là đèn chống cháy nổ. 

• Đối với chất lỏng: Theo ATEX quy định, từ Zone 0 đến Zone 2 là khu vực nguy hiểm nhất trong đó Zone 2 là khu vực có nguy cơ cháy nổ thấp nhất.
• Đối với chất rắn, bụi: Quy định từ Zone 20 đến 22. Trong có Zone 20 là khu vực chứa nhiều bụi nhất, Zone 22 là khu vực ít bụi nhất. 

Dựa vào quy định trên để chọn loại đèn chống cháy nổ phù hợp với môi trường lắp đặt.

Tiêu chuẩn đèn chống cháy nổ ATEX

3.2 Tiêu chuẩn đèn chống cháy nổ IECEx

Tiêu chuẩn này áp dụng đối với tất cả các thiết bị điện sử dụng cho không gian dễ cháy nổ, được ban hành bởi Ủy ban kỹ thuật điện quốc tế (IEC). Trong đó tiêu chuẩn Exd II BT4 là một trong các mức chống nổ cao theo quy định.

Giải nghĩa chi tiết tiêu chuẩn:

• Exd: Đặc trưng cho khả năng chống lửa và giữ nhiệt trong hộp không để phát sinh ra ngoài. Được sử dụng cho khu vực Zone 1, 2.
• IIB: Quy định về khả năng chống nổ từ các tác nhân. IIB có nghĩa là thiết bị có thể phòng nổ do các tác nhân Ethylene, Ethyl ether, Coal gas gây ra.
• T4: Quy định về mức nhiệt độ tối đa mà thiết bị chịu được. Với T4 có nghĩa là thiết bị chịu được nhiệt tối đa ở 135 độ C.

3.3 Chỉ số IP về đèn chống cháy nổ

Tiêu chuẩn IP là viết tắt của “Ingress Protection” - bảo vệ chống lại sự xâm nhập. Mỗi loại đèn led chống cháy nổ đều phải đảm bảo tiêu chuẩn IP với chỉ số IPXY quy định về khả năng chống bụi bẩn và chống nước. Khi đạt tiêu chuẩn này đèn chống cháy nổ có thể sử dụng trong cả môi trường ẩm và nhiều bụi bẩn. Trong đó:

• Chữ số X (từ 0 đến 6) là chỉ khả năng chống bụi của đèn. X càng lớn thì đèn có khả năng chống bụi càng cao.
• Chữ số Y (từ 0 đến 8)  là chỉ khả năng chống nước của đèn thể hiện đây là dòng đèn có thể sử dụng ngoài trời. Y càng lớn thì khả năng chống nước càng cao. 

Ý nghĩa chỉ số IP trên đèn led chống cháy nổ

3.4 Quy định về lắp đèn chống cháy nổ

Khi lắp đặt đèn chống cháy nổ, người dùng phải tuân thủ theo những quy định về tiêu chuẩn chiếu sáng, phòng chống cháy nổ khi lắp đặt để phù hợp với từng khu vực. 

Một số quy định về việc lắp đặt đèn chống cháy nổ đang được áp dụng như là:

• Quy chuẩn QCVN 06-2010 BXD về an toàn cháy cho nhà và công trình.
• Tiêu chuẩn TCN 48 1996 Tiêu chuẩn ngành về PCCC doanh nghiệp thương mại và dịch vụ.
• Tiêu chuẩn TCVN 3254-1989 quy định chung về an toàn cháy.
• Nghị định 79/2014/NĐ-CP về hướng dẫn luật phòng cháy chữa cháy và luật sửa đổi bổ sung phòng cháy chữa cháy.

3.5 Tiêu chuẩn RoHS về bảo vệ môi trường

RoHS là cụm từ viết tắt của Restriction of Certain Hazardous Substances có nghĩa là tiêu chuẩn bảo vệ môi trường bởi các chất độc hại, gây nguy hiểm đến sức khỏe con người và môi trường. 

Tiêu chuẩn này hạn chế việc sử dụng một số chất độc hại trong thiết bị điện, điện tử như chì, thủy ngân, cadmium, Crom 6+, Polybrominated biphenyls, Dibutyl phthalate… Hiện nay các đèn chống cháy nổ đều đạt tiêu chuẩn RoHS để vừa đảm bảo tính năng, vừa đảm bảo tính an toàn với con người và môi trường.

Tiêu chuẩn RoHS về bảo vệ môi trường trên đèn chống cháy nổ

4. Ưu điểm của đèn chống cháy nổ

Đèn chống cháy nổ là một thiết bị quan trọng được lắp đặt phổ biến tại nhiều khu vực, nhà máy. Không chỉ đảm bảo cung cấp nguồn ánh sáng chất lượng mà còn đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Những ưu điểm về đèn chống cháy nổ đem lại cho chúng ta như là:

Đảm bảo trong phòng chống cháy nổ

Các thiết bị đèn chống cháy nổ được sử dụng đều đạt các tiêu chuẩn kiểm soát nghiêm ngặt của các cơ quan quản lý đưa ra. Các bộ phận của đèn đều được chế tạo từ các vật liệu cao cấp, có khả năng chống chịu tốt. Do đó người dùng có thể yên tâm về chất lượng cũng như độ an toàn khi sử dụng các đèn chống cháy nổ. 

Tiết kiệm điện năng tiêu thụ

Các đèn chống cháy nổ đều có khả năng tiết kiệm điện một cách tối đa. Chúng chuyển hóa 90% năng lượng điện thành năng lượng chiếu sáng, đồng thời tỏa nhiệt rất ít. Nhờ đó giúp người dùng tiết kiệm một khoản chi phí lớn về điện năng tiêu thụ.

An toàn với người dùng

Các loại đèn chống cháy nổ đều đạt tiêu chuẩn về RoHS về đảm bảo an toàn cho sức khỏe con người và môi trường. Các vật liệu trong đèn hạn chế sử dụng các hóa chất độc hại, ánh sáng của đèn không chứa các tia tử ngoại nên giảm thiểu khả năng gây hại cho mắt và da của người sử dụng khi tiếp xúc thường xuyên. 

Tuổi thọ cao

Đèn led chống cháy nổ có tuổi thọ trung bình cao lên tới trên 50.000h, cao hơn gấp 2 đến 3 lần so với các loại đèn truyền thống. Đồng thời các vật liệu của đèn cũng là các vật liệu có khả năng chống ăn mòn, hư hại cao khi phải sử dụng trong môi trường khắc nghiệt.  Nhờ vậy mà giúp người dùng tiết kiệm được chi phí thay mới, sửa chữa…

Nhiều mẫu mã lựa chọn

Đèn chống cháy nổ có nhiều mẫu mã, màu sắc ánh sáng, công suất hoạt động phục vụ các nhu cầu sử dụng khác nhau. Tùy thuộc vào đặc điểm môi trường cũng như quy định về lắp đặt mà người dùng có thể chọn được loại đèn chống cháy nổ phù hợp. 

Ta có thể thấy đèn chống cháy nổ là một thiết bị không thể thiếu để chiếu sáng ở các khu vực đặc biệt hoặc có môi trường khắc nghiệt. Đèn chống cháy nổ được phát minh đã đem đến nhiều cải tiến đối với các ngành sản xuất công nghiệp với ưu điểm của chúng mang lại. Nếu bạn đọc có thêm thắc mắc về đèn chống cháy nổ hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 0826 010 010 hoặc tìm đọc các bài viết của chúng tôi trên website vietchem.com.vn để được giải đáp nhanh nhất.