Nước thải đô thị là một trong những nguồn nước thải có khối lượng thải ra môi trường rất lớn hiện nay. Do chứa nhiều chất thải gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng tới đời sống sức khỏe con người nên việc xử lý nước thải đô thị rất quan trọng. Để tìm hiểu kỹ hơn những vấn đề xoay quanh xử lý nước thải đô thị, VIETCHEM sẽ dành riêng bài viết hôm nay để chia sẻ cùng các bạn! 

I. Giải pháp xử lý nước thải đô thị hiệu quả

1. Điều kiện cần cho việc xử lý nước thải

Thực tế hiện nay tại nước ta, chưa có một giải pháp nào có thể xử lý triệt để được nước thải đô thị trước khi xả ra môi trường. Mà các biện pháp áp dụng chỉ mang tính kìm hãm và giảm thiểu tối đa những tác hại của nguồn nước thải này gây ra cho con người và môi trường xung quanh mà thôi. Để có thể xử lý tối ưu nhất nguồn nước thải này cần thực hiện nghiêm chỉnh những điều sau:

• Nâng cao ý thức của từng cá nhân, gia đình, doanh nghiệp để mọi người hiểu được mức độ ảnh hưởng và tầm quan trọng của việc xử lý nước thải đúng cách, góp phần giảm thiểu lượng nước thải đô thị cần xử lý.
• Có những quy định về xử phạt hành vi xả thải trực tiếp bừa bãi ra môi trường. 
• Đồng thời đổi mới hệ thống xử lý từng nguồn nước thải trong đô thị nhằm giải quyết triệt để theo từng thành phần góp phần giảm thiểu việc xử lý chung. 
• Lựa chọn công nghệ xử lý nước thải phù hợp, hiệu quả cao và mang tính lâu dài. Ứng dụng các công nghệ xử lý nước thải tiên tiến được nghiên cứu khoa học vào thực tiễn hiện nay.

Giải pháp xử lý nước thải đô thị hiệu quả nhất hiện nay

2. Hệ thống xử lý nước thải đô thị của nhà máy xử lý tập trung

Xử lý nước thải là quá trình tách các tạp chất trước khi xả vào nguồn tiếp nhận đảm bảo các tiêu chuẩn, quy chuẩn của cơ quan quản lý. Mục tiêu của xử lý nước thải là loại bỏ các tác nhận gây ô nhiễm và ngăn chặn ô nhiễm nguồn tiếp nhân cũng như ô nhiễm đất. Việc xử lý nước thải hợp lý cần dựa vào nguồn thải, nguồn tiếp nhận để tìm ra mức độ xử lý cần thiết, phương pháp xử lý và dây chuyền công nghệ phù hợp.

Theo định hướng phát triển đô thị Việt Nam hiện nay thì phương hướng thoát nước đang được ưu tiên phát triển bền vững. Làm sao để tổng lượng nước thải hàng ngày đều được xử lý triệt để. Theo ước tính hệ thống xử lý nước thải cần vốn đầu tư cho nhà máy xử lý nước thải là 8,7 tỷ USD và kinh phí để vận hành, duy trì khoảng 5500 tỷ đồng. Nhưng hiện nay Việt Nam đang áp dụng biện pháp xử lý nước thải từng phần để tiết kiệm chi phí khi chưa đủ khả năng để xây dựng hệ thống xử lý tổng thể quy mô lớn. 

Như vậy việc xây dựng hệ thống xử lý nước thải đô thị theo quy chuẩn quốc gia cần có đầy đủ các điều kiện về tài chính và cơ sở vật chất để vận hành hoạt động. Có như vậy việc kiểm soát được tình hình xả thải mới an toàn. 

II. Hệ thống xử lý nước thải đô thị hoạt động ra sao?

1. Hệ thống thu gom nước thải

Tại các khu đô thị cần xây dựng các công trình xử lý nước thải để làm sạch nguồn nước được sử dụng trong các gia đình, nhà máy.

Quá trình bắt đầu với hệ thống thoát nước từ các ngôi nhà hay tòa nhà riêng lẻ, các nhà máy sản xuất. Nước thải được đưa đi qua các đường ống dẫn đặt dưới mặt đất. Chúng tiếp tục chảy qua những đường ống dẫn ngày càng lớn hơn cho tới khi đến được nhà máy xử lý. Tại các điểm chiến lược trên đường đi đặt các hố ga dẫn tới các đường ống để chúng có thể được tiến hành bảo dưỡng khi cần thiết.

Các công trình xử lý nước thải được bố trí tại các vùng trũng thấp, với tác dụng của trọng lực sẽ di chuyển được toàn bộ nước, nhưng đối với các đường ống dẫn cần đi lên dốc, cần sử dụng thêm trạm nâng hoặc máy bơm máy mài.

2. Quy trình xử lý nước thải tại nhà máy 

Xử lý nước thải đô thị được thực hiện chủ yếu bằng phương pháp sinh học kết hợp cùng các quá trình tách, lọc loại bỏ chất thải rắn. Các cơ sở xử lý sẽ có từ một đến ba giai đoạn lọc nước: 

Bước 1: Sàng lọc

Nước thải đầu vào được đưa vào hệ thống lọc rác. Tại đây nước thải sẽ đi qua song chắn rác để loại bỏ các rác thải lớn, tạp chẩt thô như giấy, nilong, gỗ, vải vụn... Bằng cách này có khoảng một nửa chất thải rắn, vi khuẩn cùng chất hữu cơ được loại bỏ. Các chất thải sau đó có thể được chuyển tới bãi chôn lấp hoặc lò đốt. Nếu nhà máy xử lý không có thêm bất cứ công đoạn nào khác, nước sẽ được xử lý bằng clo để tiêu diệt vi khuẩn có trong đó, sau đó được đưa ra bên ngoài.

Bước 2: Loại bỏ sạn

Trong bước này, các vật liệu nặng nhưng mịn như cát và sỏi được loại bỏ khỏi nước thải.

Bước 3: Xử lý sơ cấp

Vật liệu sẽ lắng, nhưng với tốc độ chậm hơn bước hai, được đưa ra ngoài bằng các bể tròn lớn gọi là bể lắng. Vật liệu lắng, được gọi là bùn sơ cấp, được bơm từ đáy và nước thải ra khỏi bể từ trên. Các mảnh vụn trôi nổi như dầu mỡ được lướt khỏi mặt trên và được đưa đi cùng với vật liệu lắng xuống các thiết bị phân hủy. Ở bước này cần phải thêm các hóa chất để loại bỏ photpho.

Bước 4: Sục khí

Trong bước này, nước thải được xử lý gần hết. Các chất ô nhiễm được vi sinh vật tiêu thụ và chuyển hóa thành mô tế bào, nước và nitơ. Hoạt động sinh học xảy ra trong bước này rất giống với những gì xảy ra ở đáy hồ và sông, nhưng ở những khu vực này, sự phân hủy sinh phải mất nhiều năm mới hoàn thành.

Bước 5: Xử lý thứ cấp

Các bể tròn lớn được gọi là bể lắng thứ cấp cho phép nước thải sau xử lý tách khỏi bể sinh học từ bể sục khí ở bước này, tạo ra nước thải, hiện đã được xử lý hơn 90%. Sinh học (bùn hoạt tính) được bơm liên tục từ đáy bể lắng và quay trở lại bể sục khí ở bước 4.

Bước 6: Lọc

Nước thải đầu ra được làm sạch được bằng cách lọc qua môi trường polyester 10 micron. Vật liệu bám trên bề mặt của bộ lọc đĩa được rửa ngược định kỳ và đưa trở lại nhà máy để xử lý.

Bước 7: Khử trùng

Để đảm bảo nước thải sau xử lý hầu như không có vi khuẩn, khử trùng bằng tia cực tím được sử dụng sau bước lọc. Quá trình xử lý bằng tia cực tím tiêu diệt vi khuẩn còn sót lại ở mức trong giấy phép xả thải của chúng tôi.

Bước 8: Cấp nước

Nước đã qua xử lý, hiện ở trạng thái chất lượng cao rất ổn định, được sục khí nếu cần thiết để đưa lượng oxy hòa tan lên mức cho phép. Sau bước này, nước đã qua xử lý sẽ đi qua đầu ra của nước thải. Nước thải ra sông phải đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt. Loại bỏ chất ô nhiễm được duy trì ở mức 98% hoặc cao hơn.

III. Một số công nghệ xử lý nước thải sinh hoạt đô thị phổ biến

1. Công nghệ xử lý nước thải AAO

- Ứng dụng trong xử lý nước thải có tỷ lệ BOD/COD lớn hơn 0.5 và có hàm lượng các hợp chất hữu cơ dễ phân hủy sinh học cao. Nó cũng có thể xử lý triệt để hàm lượng chất dinh dưỡng.

– Ưu điểm:

• Chi phí để vận hành thấp
• Khả năng di dời hệ thống xử lý
• Có thể tăng công suất khi lượng nước thải tăng bằng cách nối lắp thêm modul hợp khối mà không cần phải dỡ bỏ để thay thế.

2. Công nghệ xử lý nước thải MBR

Đây là công nghệ xử lý nước thải đô thị và công nghiệp sử dụng loại bể lọc màng sinh học với các màng lọc có kích thước lỗ màng. Quá trình xử lý diễn ra trong bể lọc màng sinh học và tương tự như trong các bể sinh học hiếu khí bình thường. Tuy nhiên với loại bể lọc này không cần đến bể lắng sinh học và bể khử trùng.

Với kích thước rất nhỏ, màng lọc có thể giữ lại những phân tử bùn vi sinh cùng các loại cặn lơ lửng và vi sinh vật gây bệnh ra khỏi nguồn nước thải.

3. Công nghệ sinh học kết hợp giá thể di động MBBR

Công nghệ này ứng dụng phương pháp vi sinh với các giá thể có thể dính bám lơ lửng. Quá trình xử lý được diễn ra với phương pháp vi sinh hiếu khí kết hợp cùng các giá thể được đặt chìm trong bể sinh học hiếu khí. Vi sinh vật sẽ bám vào bề mặt giá thể và tạo nên lớp bùn vi sinh.

Ở lớp trong cùng bề mặt giá thể, các loại vi sinh vật kỵ khí phát triển mạnh và xử lý những hợp chất hữu cơ cao phân tử. Tại lớp gần ngoài cùng, vi sinh thiếu khí phát triển mạnh để khử các nitrat thành N2 và thoát ra khỏi môi trường nước thải.

Lớp ngoài cùng giá thể là vi sinh vật hiếu khí giúp tăng hiệu quả xử lý chất hữu cơ, amoni có trong nước thải. Với công nghệ này, hiệu quả xử lý BOD và COD sẽ tăng lên gấp 1,5 đến 2 lần so với bể sinh học hiếu khí bình thường.

4. Công nghệ xanh

Công nghệ ưu tiên áp dụng trong xử lý nước thải sinh hoạt đô thị do đặc thù của loại nước thải này thường bị ô nhiễm bởi những chất cặn bã hữu cơ, dầu mỡ, rác, các chất dinh dưỡng, chất hữu cơ hòa tan và vi trùng gây bệnh.

Giải pháp này giúp phân hủy các chất ô nhiễm hữu cơ nhờ các vi sinh vật hoạt động theo quy trình:

• Loại bỏ rác và dầu mỡ, hạt dễ lắng trong công trình tiến xử lý
• Oxy hóa bằng vi sinh vật những chất hữu cơ hòa tan cùng việc sử dụng bùn hoạt tính và các giá thể cố định
• Lắng cặn và khử trùng.

Trên đây là một số chia sẻ của VIETCHEM xoay quanh vấn đề xử lý nước thải đô thị. Hy vọng đã phần nào giúp ích cho các bạn có thêm kiến thức trong lĩnh vực này. Đừng quên VIETCHEM là đơn vị cung cấp hóa chất xử lý nước uy tín hàng đầu Việt Nam. Nếu bạn có nhu cầu mua hóa chất liên hệ ngay với chúng tôi theo số hotline: 0826 010 010.