NO2 là gì? Tính chất lý hóa và nguồn gốc phát sinh ra chúng như thế nào? Nó có gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người không và làm sao để xử lý khi hợp chất này? Tất cả sẽ được VietChem giải đáp trong bài viết sau, bạn đọc cùng theo dõi nhé.

NO2 là gì?

NO2 là công thức hóa học của hợp chất vô cơ có tên Nitrit hay nitơ điôxit hoặc điôxit nitơ. Nó được cấu tạo từ nitơ và oxy, thường tồn tại trong đất và nước. Chúng là chất trung gian trong các phản ứng oxy hóa dưới tác động của các vi khuẩn từ amoniac biến đổi thành nitrite và thu được nitrat là sản phẩm cuối cùng.

NO2 là gì

Công thức cấu tạo của NO2

Công thức phân tử của NO2

Những tính chất lý hóa của NO2

1. Tính chất vật lý của NO2

1.1.  NO2 màu gì?

•  NO2 là chất có màu nâu đỏ với mùi gắt đặc trưng.

NO2 là gì? Khí NO2 có màu gì

1.2. Tính chất khác

2. Tính chất hóa học của NO2

• Phản ứng oxy hóa khử

3NO2 + H2O → 2HNO3 + NO

(Trong phản ứng này, NO2 vừa đóng vai trò là chất oxy hóa vừa là chất khử)

• Phản ứng quang hóa

NO2 + hv (λ < 430 nm) →  NO + O

NO2 có nguồn gốc từ đâu?

• Trong môi trường khí tự nhiên: Khí NO2 được hình thành từ khi Nitơ kết hớp với oxy trong không khí tại điều kiện nhiệt độ cao. Vì vậy, thường thấy chúng ở những khu công nghiệp hay đô thị lớn.

•  Trong khí quyền: khi hợp chất này kết hợp với gốc OH có trong không khí sẽ tạo thành HNO3. Do vậy, khi trời mưa nó cùng các phân tử HNO3 sẽ hòa lẫn trong nước mưa và làm giảm độ pH trong nước. Trong tầng ozon: nó được tạo thành từ phản ứng oxy hóa NO

NO + O3 → O2 + NO2

• Ngoài ra, khí NO2 còn là chất trung gian được sinh ra trong quá trình tổng hợp công nghiệp axit nitric với sản lượng hàng triệu tấn mỗi năm.

Tác hại của NO2 là gì?

1. Đối với sức khỏe con người

• Đây là loại khí rất độc, còn độc hơn cả NO và gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Ở nhiệt độ thường, nó thường đi kèm với Na2SO4 tạo ra hỗn hợp khí cực kỳ độc.

• Nếu hàm lượng khí NO2 trong cơ thể cao sẽ gây tình trạng thiếu oxy trong máu, dễ dẫn đến việc cơ thể bị choáng váng hoặc ngất đi

• Đối với trường hợp ngộ độc khí này có thể tử vong nếu không được cứu chữa kịp thời. Nó còn được khuyến cáo là một trong những chất có khả năng gây ung thư ở người.

2. Đối với sinh vật

• NO2 trong ao nuôi tôm sẽ khiến tôm dễ bị giảm ăn, mắc bệnh phân trắng, các bệnh gan tụy và có thể chết vì khí độc.

• Khi khí độc NO2 tăng nhanh tại tầng đáy sẽ làm tôm không kiếm được thức ăn, gây ra tình trạng ruột trống và bị chậm lớn.

• Nồng độ khí trong nước tăng cao khiến tôm bị ngạt, dễ mắc bệnh phân trắng, gan tụy, có đốm trắng,… hoặc chết sốc môi trường.

•  Gây ra rối loạn cân bằng áp suất thẩm thấu làm tôm lột xác vỏ không cứng, chậm lớn và mang các tổn thương.

• Nồng độ nitơ điôxit trong nước quá cao gây hiện tượng tôm nổi đầu, chết rải rác nhiều vào sáng sớm cùng chiều tối.

3. Đối với môi trường

• Khi gặp điều kiện thuận lợi, dễ tạo thành HNO3 trong bầu khí quyển, gât nên hiện tượng mưa axit

• NO2 và NO được xem là những chất điển hình có thể gây tình trạng ô nhiễm không khí.

NO2 là một trong các tác nhân gây hiện tượng mưa axit

Những biểu hiện khi nhiễm độc NO2

• Trước hết, khi bị ngộ độc nito dioxit sẽ có một số triệu chứng liên quan đến đường hô hấp như khó thở, cảm thấy nhoi nhói tại phần hầu,.. Do tương tự với các biểu hiện của bệnh đường hô hấp nên mọi người thường nhầm lẫn, dễ gây tình trạng không xử lý kịp thời.

• Sau đó, nitrite sẽ oxy hóa các hemoglobin trong hồng cầu tạo nên methemoglobin không có khả năng vận chuyển oxy và nhanh chóng chuyển thành methemoglobiamin (hợp chất ngăn chặn việc liên kết cùng sự vận chuyển oxy) từ đó gây bệnh thiếu oxy.

Tham khảo phương pháp xử lý NO2

1. Phương pháp hóa học

• Khử xúc tác chọn lọc cùng với chất khử ở đây là amoniac (SCR)

• Cũng có thể sử dụng vữa vôi (Ca(OH)2) làm chất lọc, giúp giảm nồng độ của khí NOx lên tới 200 ppm

• Dùng axit sunfuric để biến đổi canxi nitrit trong dung dịch tạo thành canxi nitrat có giá trị cao hơn. Khí NO tạo nên có thể được quay trở lại nhà máy để sử dụng trong sản xuất ra nitrit và Ca(NO3)2.

• Ngoài ra, còn có thể sử dụng thiết bị hấp thụ khí có chức năng tạo ra trên bề mặt tiếp xúc càng lớn càng tốt giữa pha khí và pha lỏng.

2. Phương pháp vật lý

• Xử lý khí NO2 ở nhiệt độ cao có sự tham gia của chất xúc tác. Bản chất của việc xúc tác là khử khí độc nitơ điôxit, giúp làm sạch khí và thực hiện những hoạt động tương tác hóa học, nhằm chuyển hóa chất có độc thành những sản phẩm khác với sự có mặt của chất xúc tác đặc biệt.

• Quá trình được tiến hành khi cho NOx tiếp xúc khí thử ở trên bề mặt tiếp xúc. Chất khử được dùng có thể là khí metan, khí tự nhiên hay khí dầu mỏ, CO, khí than hoặc H2, hỗn hợp nitơ – hydro.

• Tùy thuộc vào hoạt tính của chất tham gia xúc tác mà mang lại hiệu quả khử khác nhau.

3. Phương pháp sinh học

• Phương pháp này hay còn gọi là quy trình xử lý xanh dùng để xử lý khí thải mà không phát thải chất gây ô nhiễm.

Hình ảnh phương pháp sinh học dùng trong xử lý NO2 

Tuy khí NO2 rất độc nhưng cũng có những công dụng nhất định nhất là trong ngành thực phẩm. Trong ngành sản xuất thịt chế biến sẵn người ta thường sử dụng khí này để ức chế sự phát triển của các vi khuẩn có trong thịt. Từ đó, giúp thịt lâu hư, giữ màu đỏ tươi đẹp mắt cho sản phẩm cũng như mùi đặc trưng, hạn chế tối đa thực phẩm bị ôi thiu, hư hỏng gây ngộ độc. Tuy nhiên, cần lưu ý hàm lượng tối đa cho phép của chúng trong nước ăn uống.

Trên đây là những thông tin cơ bản về NO2 là gì, tính chất cũng như tác hại và biện pháp xử lý chúng. Mong rằng qua bài viết trên của VietChem đã giúp bạn có thêm tài liệu tham khảo khi tìm hiểu về chất khí này. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào về loại khí này, quý khách hàng có thể liên hệ thông qua hotline 0826 010 010 hoặc nhắn tin qua website vietchem.com.vn, đội ngũ chuyên viên tại đây sẽ giải đáp và tư vấn phương pháp xử lý phù hợp nhất cho ao nuôi của bạn.