Hóa chất tẩy rửa được sử dụng phổ biến giúp làm sạch các bề mặt như sàn nhà, bề mặt gỗ, kim loại; vệ sinh các dụng cụ, máy móc, thiết bị… Trong cuộc sống thường ngày cũng như trong các ngành công nghiệp thì hóa chất tẩy rửa là 1 thành phần không thể thiếu. Vì vậy hãy cùng VIETCHEM tìm hiểu xem hóa chất tẩy rửa là gì?, vai trò của chúng cũng như những lưu ý khi sử dụng để đảm bảo an toàn.

1. Hóa chất tẩy rửa là gì?

Hóa chất tẩy rửa là những chất được điều chế từ các chất hóa học có khả năng làm sạch và tẩy rửa các bề mặt (sàn, tường, kim loại…), các loại máy móc, thiết bị, quần áo, vật dụng,… Hóa chất tẩy rửa sẽ giúp con người làm sạch các vết bẩn khó xử lý mà nếu chỉ sử dụng nước thông thường không thể loại bỏ. 

Trong hóa chất tẩy rửa sẽ có nhiều hoạt chất khác nhau như chất tẩy trắng, nhuộm màu, chất ổn định cao nhằm mang lại hiệu quả khi tẩy rửa tốt nhất. Chính vì vậy khi sử dụng hóa chất này chúng ta cần có những trang thiết bị bảo hộ như găng tay, khẩu trang, kính mắt… để bảo vệ sức khỏe của mình. 

Hóa chất tẩy rửa là gì?

2. Cơ chế hoạt động của các hóa chất tẩy rửa 

Chất tẩy rửa bao gồm các hợp chất hữu cơ, có đặc tính phân cực và không phân cực, được chia làm 3 loại: Anion, Cation và không ion. Trong đó, Anion và Cation có gắn với các chuỗi hidrocacbon không phân cực.

• Cation mang điện tích dương trong dung dịch.
• Anion mang điện tích âm, bao gồm các xà phòng, chất tẩy rửa tổng hợp hiện đại.
• Chất tẩy không ion có một số nguyên tử điện dương yếu và điện âm.

Hóa chất tẩy rửa có cơ chế hoạt động được chia làm 3 quá trình:

• B1: Dung dịch hóa chất tẩy rửa làm giảm độ căng của nước, để nước thấm sâu vào các vết bẩn.
• B2: Sau khi tiếp cận được vết bẩn, hóa chất tẩy rửa sẽ đánh tan và loại bỏ chất bẩn.
• B3: Sau khi loại bỏ chất bẩn, hóa chất tẩy rửa sẽ phủ một lớp trên bề mặt nhằm ngăn chặn vết bẩn lại vào bám vào bề mặt.

Cơ chế hoạt động của các hóa chất tẩy rửa 

3. Phân loại hóa chất tẩy rửa

Dựa vào đặc điểm lý hóa cũng như mục đích sử dụng mà hóa chất tẩy rửa được chia thành nhiều nhóm: 

3.1 Phân loại theo đặc điểm hóa học

• Hóa chất tẩy rửa trung tính: Là hóa chất có pH=7, ít gây hại đến bề mặt làm sạch. Đây là loại hóa chất được sử dụng phổ biến trong các hóa chất gia dụng vệ sinh hàng ngày như trong nước rửa tay, rửa chén, giặt quần áo,…
• Hóa chất tẩy rửa gốc kiềm: Là hóa chất được sử dụng trong việc làm sạch các thiết bị như điện thoại, điều hòa, nội thất,…. Khả năng làm sạch mạnh và không làm trầy xước các bề mặt. 
• Hóa chất tẩy rửa gốc axit: Là hóa chất được sử dụng để loại bỏ các hợp chất vô cơ như vôi vữa, xi măng. Nhóm này thường được dùng để vệ sinh sàn nhà, nhà vệ sinh, ban công,…Ưu điểm là làm sạch hiệu quả đồng thời vẫn giữ được kết cấu của nguyên liệu.
• Hóa chất tẩy rửa chuyên dụng cho các vật liệu đặc biệt: Hóa chất này có tính tẩy rửa khá cao nên chỉ được sử dụng cho các vật liệu chuyên dụng. Nếu tự ý sử dụng cho các chất liệu khác sẽ gây hư hại, hỏng nặng. 

3.2 Phân loại theo mục đích sử dụng

• Hóa chất tẩy rửa công nghiệp: Là nhóm có tính chất tẩy rửa mạnh, chuyên dùng cho làm sạch các bề mặt kim loại, tẩy rửa dầu mỡ công nghiệp và một số hoạt động máy móc, dụng cụ máy.
• Hóa chất tẩy rửa sinh hoạt: Có hoạt tính tẩy rửa nhẹ hơn so với hóa chất tẩy rửa dùng trong công nghiệp. Chúng rất đa dạng có thể kể đến như bột giặt, nước giặt, nước rửa bát, nước lau sàn, nước rửa kính…
• Hóa chất tẩy rửa ô tô, xe máy: Được sử dụng để vệ sinh cho phụ tùng, linh kiện ô tô, xe máy. Hóa chất này có khả năng làm sạch cao, không gây mài mòn linh kiện. Đồng thời giảm khả năng bám bụi, chống rỉ sét cho các chi tiết làm bằng kim loại.
• Hóa chất tẩy rửa cáu cặn đường ống: Thường được sử dụng với mục đích tẩy rửa cáu cặn cho nồi hơi, tháp giải nhiệt, đường ống nước…

Hóa chất tẩy rửa sinh hoạt 

4. Công dụng của các hóa chất tẩy rửa

hóa chất tẩy rửa là sản phẩm quan trọng, có nhiều công dụng trong các hoạt động sinh hoạt hàng ngày và các ngành sản xuất công nghiệp.

• Trong công nghiệp: Có tác dụng làm sạch bụi bẩn, rỉ sét, cáu cặn trong các thiết bị, máy móc; đánh bóng bề mặt… giúp bảo vệ các thiết bị, máy móc; tăng tuổi thọ, tiết kiệm chi phí sửa chữa. Ngoài ra hóa chất tẩy rửa còn giúp làm sạch sàn nhà và vệ sinh công xưởng hiệu quả.
• Trong đời sống hằng ngày: Hóa chất tẩy rửa có nhiều ứng dụng trong các công việc làm sạch hàng ngày như giặt quần áo, rửa chén bát, lau nhà, tẩy trắng quần áo… Bên cạnh đó trong các sản phẩm như dầu gội, sữa tắm, sữa rửa mặt… đều có hóa chất tẩy rửa. Qua đó ta thấy được tính ứng dụng cao của hóa chất này, nó đã trở thành một trợ thủ đắc lực trong cuộc sống. 

5. Ảnh hưởng của hóa chất tẩy rửa đến sức khỏe

Mặc dù lợi ích mà hóa chất tẩy rửa mang đến vô cùng to lớn nhưng trong thành phần của hóa chất tẩy rửa chứa nhiều chất độc gây hại sức khỏe. Ta có thể điểm đến như: 

• Tổn thương da: Các hóa chất gốc alkyl sulfonates trong bột giặt, thuốc tẩy trắng, xà phòng, nước rửa chén,... có tính kiềm cao, hoạt tính tẩy mạnh. Nếu tiếp xúc trong thời gian dài sẽ khiến da nhăn nheo, thô ráp, ngứa, nổi bọng nước…
• Tổn thương phổi: Một số thành phần trong hóa chất tẩy rửa có thể gây kích ứng, làm tổn thương đường hô hấp khi hít phải. Chúng có thể tích tụ lại trong phổi, tổn thương và dẫn đến nguy cơ mắc bệnh phổi. 
• Gây suy yếu hệ miễn dịch: Một số chất huỳnh quang, chất làm trắng sáng, tẩy rửa có thể thâm nhập và tích tụ vào cơ thể con người, gây suy giảm chức năng miễn dịch.
• Nguy cơ gây ung thư: Chất tẩy rửa có chứa formaldehyde gây ung thư, dị ứng và hen suyễn chỉ trong một thời gian sử dụng ngắn hạn.
• Tổn thương mắt: Nếu không may hóa chất bắn vào mắt sẽ có nguy cơ gây bỏng mắt, suy giảm thị lực.
• Suy giảm chức năng sinh sản:  Khi tiếp xúc với các chất tẩy rửa chứa clo quá mức thì clo sẽ ảnh hưởng đến khả năng hoạt động bình thường của hệ thống sinh sản của phụ nữ.

Ảnh hưởng của hóa chất tẩy rửa đến sức khỏe

6. Lưu ý khi sử dụng hóa chất tẩy rửa

Vì hóa chất tẩy rửa có nhiều thành phần gây hại đến sức khỏe nên khi sử dụng cần lưu ý những điều sau để hạn chế những tác hại của chúng:

• Đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng. Chỉ sử dụng hóa chất tẩy rửa trong trường hợp cần thiết, không lạm dụng quá mức. Sử dụng với lượng vừa đủ theo hướng dẫn.
• Khi tiếp xúc cần trang bị đầy đủ thiết bị bảo hộ như khẩu trang, kính, găng tay,...
• Bảo quản hóa chất trong can, lọ có nắp đậy cẩn thận. Để tại khu vực riêng, khô thoáng, tránh ánh sáng trực tiếp, ẩm mốc.
• Để xa tầm tay trẻ em.
• Chọn mua hóa chất tẩy rửa tại các cơ sở uy tín, có nhãn mác rõ ràng để đảm bảo chất lượng.

Đeo găng tay khi sử dụng hóa chất tẩy rửa

Trên đây là những thông tin cơ bản giúp bạn đọc tìm hiểu hóa chất tẩy rửa. Hy vọng sẽ giúp bạn đọc có thể lựa chọn sản phẩm phù hợp, an toàn cho sức khỏe. Hiện nay VIETCHEM chúng tôi phân phối nhiều hóa chất tẩy rửa chính hãng với giá cả hợp lý, chất lượng cao. Nếu có nhu cầu mua các hóa chất tẩy rửa hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 0926 010 010 hoặc qua website vietchem.com.vn để được hỗ trợ nhanh chóng.