Formaldehyde là một chất có nhiều ứng dụng quan trọng trong các lĩnh vực của cuộc sống, tuy nhiên không phải ai cũng hiểu chúng là gì? Có ảnh hưởng đến sức khỏe của con người hay không? Bài viết này, VietChem sẽ giải thích chi tiết đến bạn những thông tin cần thiết. 

1. Formaldehyde là gì? 

Formaldehyde là một anđêhít đơn giản nhất, có nhiều tên gọi khác nhau như formol, fomanđêhit, methyl aldehyde, methylene oxide, metana…

Chúng là một hợp chất hữu cơ không màu, dễ bay hơi có công thức hóa học là H2CO. Ở điều kiện bình thường là một chất khí có mùi hăng khá mạnh.

Hiện nay, nhờ mang đến nhiều vai trò mà chúng được sử dụng đa dạng các lĩnh vực khác nhau của cuộc sống. 

Formaldehyde là gì

2. Những tính chất lý hóa của Formaldehyde

Cùng tìm hiểu một cách chi tiết về những tính chất vật lý, hóa học của Formaldehyde như sau:  

2.1 Tính chất vật lý của Formaldehyde

Formaldehyde là một chất dễ bay hơi, có khả năng chuyển sang thể khí trong điều kiện bình thường, không màu, mùi cay xốc, khó ngửi, tan khá nhiều trong nước.

Độ hòa tan trong nước > 100 g/100 ml (20 độ C).

Điểm nóng chảy: -117 độ C (156 K).

Điểm sôi: -19.3 độ C (253.9 K).

2.2 Tính chất hóa học của Formaldehyde

Vì thuộc nhóm anđêhít (-CHO), nên chúng có những tính chất hóa học đặc trưng như:

• Phản ứng khử tạo thành alcol, hydrocacbon và amin hóa.
• Phản ứng oxy hóa để tạo thành axit.
• Có phản ứng cộng hợp.
• Phản ứng cannizzaro có xúc tác của bazơ để tạo thành axit formic và methanol.
• Tham gia các phản ứng hóa học có sự tham gia của liên kết -CH. 
• Là một chất có ái lực điện tử (electrophil), nên chúng có thể tham gia vào các phản ứng thế thơm ái lực điện tử với các hợp chất thơm, hoặc các phản ứng cộng ái lực điện tử với các anken.

Những tính chất lý hóa của Formaldehyde

3. Nguồn gốc của Formaldehyde 

Formaldehyde có thể là nguồn gốc của những vật chất rắn cacbon hữu cơ trong hệ mặt trời và chúng cũng được tìm thấy rất nhiều trong các chùm sao chổi cùng các tiểu hành tinh.

• Ở dạng tự nhiên: Nó tồn tại sẵn trong gỗ, táo, cà chua, khói động cơ, khói thuốc lá, khói đốt gỗ, dầu và khí hóa lỏng (gaz)…
• Đối với nhân tạo: Formaldehyde được tìm thấy trong các sản phẩm đã qua chế biến như sơn và dầu bóng, gỗ ép, keo, vải, chất chống cháy, các chất bảo quản và chất cách ly…

4. Sản xuất Formaldehyde như thế nào? 

Hiện nay có nhiều cách để giúp sản xuất hóa chất Formaldehyde, cụ thể như sau: 

• Trong công nghiệp, nó được tạo ra bằng cách oxy hóa Methanol ở 250 độ C với điều kiện đi kèm theo chất xúc tác là bạc kim loại... Phương trình hóa học điều chế như sau:

CH3OH + ½ O2 → H2CO + H2O

• Phản ứng hóa học tạo ra hóa chất Formaldehyde diễn ra đồng thời với phản ứng đầu giống như phương trình nêu trên, còn phản ứng sau là phản ứng khử hiđrô: 

CH3OH → H2CO + H2 

5. Những ứng dụng của Formaldehyde trong cuộc sống 

5.1 Formaldehyde - Trong công nghiệp sản xuất

• Formaldehyde ở trong keo có tính kết dính khá mạnh, giúp tăng cường độ cứng đồng thời có tác dụng chống ăn mòn, chống côn trùng mối mọt và giữ hình thái khiến tấm ván gỗ được rắn chắc.
• Bên cạnh đó, chúng còn được dùng rộng rãi trong các ngành công nghiệp dệt, nhựa, chất dẻo, trong giấy, sơn, xây dựng, mỹ phẩm, thuốc nhuộm tóc, keo dán, thuốc nổ, các sản phẩm làm sạch, giấy than, mực máy photocopy... 
• Nhờ tính khử trùng rất cao, nên nó còn được sử dụng để làm chất tuyệt trùng trong nông nghiệp và thủy sản.
• Nó được tạo thành dạng bọt xốp để giúp sản xuất các loại vật liệu cách điện hay đúc thành các sản phẩm theo khuôn.

Ứng dụng Formaldehyde trong công nghiệp sản xuất

5.2 Formaldehyde - Trong công nghiệp bảo quản

• Formaldehyde kết hợp với các protein trong thực phẩm để tạo thành những hợp chất bền, không thối rữa, không ôi thiu để giúp kéo dài thời gian bảo quản của các thực phẩm. Ví dụ điển hình ta thường gặp như bánh phở, hủ tiếu, bún, bánh ướt…
• Ngoài ra, chúng còn có cả ở trong bia để giúp chống cặn vì giá thành thấp.

Ứng dụng trong công nghiệp bảo quản

5.3 Formaldehyde - Trong y học

• Chúng còn là chất được sử dụng rất nhiều trong y khoa với rất nhiều tác dụng như diệt vi khuẩn, diệt trùng.
• Bên cạnh đó, còn là dung môi để giúp bảo vệ các mẫu thí nghiệm, các cơ quan trong cơ thể con người, ướp xác. 

Vai trò Formaldehyde trong y học

6. Cách nhận biết khi bị nhiễm formaldehyde

Nếu bị nhiễm formaldehyde thông qua đường hô hấp hay đường tiêu hoá, sẽ gây ra các hiện tượng nguy hiểm sau đây:

• Viêm loét, hoại tử tế bào, các biểu hiện nôn mửa ra máu, tiêu chảy hoặc tiểu ra máu và có thể gây tử vong trong vài phút do trụy tim mạch.
• Các triệu chứng khác kèm theo như đau bụng, ói mửa, tím tái.
• 30ml là liều lượng có thể gây ra chết người.

7. Formaldehyde ảnh hưởng đến sức khỏe con người ra sao? 

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, formaldehyde là một hóa chất độc hại đối với sức khỏe con người, nguy hiểm hơn cả chúng có thể gây nên bệnh ung thư. Cụ thể về những tác hại như sau: 

• Nếu tiếp xúc Formaldehyde trong một khoảng thời gian ngắn như hít phải có thể gây ra kích thích mắt và màng nhầy, làm cho nước mắt chảy nhiều, gây nên tình trạng đau đầu, có cảm giác nóng trong cổ họng và khó thở.
• Nếu như tiếp xúc chúng trong một khoảng thời gian dài sẽ gây ra các tác hại nghiêm trọng cho da và hệ thống hô hấp, các bệnh về bạch cầu...
• Còn đối với phụ nữ có thai, có thể gây sai lệch và biến dị các nhiễm sắc thể ảnh hưởng đến sự phát triển của các bào thai.
• Nếu như đưa Formaldehyde vào trong cơ thể có thể gây nên bệnh ung thư. 

Kết luận: Từ lâu, formaldehyde là chất cấm không được dùng trong chế biến thực phẩm, vì sẽ gây nên những nguy cơ nguy hiểm như nhiễm độc, ung thư do chúng gây ra.

Formaldehyde ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe con người

8. Cách phòng ngừa đối với Formaldehyde ra sao? 

Sau đây là một số cách giúp phòng ngừa đối với Formaldehyde bạn nên tham khảo: 

• Ta có thể nhận biết được sản phẩm có chứa nhiều formaldehyde hay không nhờ mùi của nó rất khó chịu. Nhưng nếu sản phẩm chứa lượng quá ít hóa chất này thì không thể nào phân biệt được.
• Không nên ăn uống quá thường xuyên và lâu dài một loại thực phẩm để tránh sự tích lũy độc chất nào nếu có vào trong cơ thể.
• Nên hạn chế sử dụng các sản phẩm có chứa formaldehyde trong nhà, nếu có điều kiện nên sử dụng gỗ tự nhiên để đảm bảo an toàn cho mọi người. 
• Ta cũng có thể tự mình kiểm tra nồng độ formaldehyde bằng cách sử dụng máy đo thông dụng dùng để đo loại khí độc này.

Formaldehyde mặc dù là một chất được ứng dụng nhiều trong các lĩnh vực của cuộc sống, thế nhưng nếu như chúng ta thường xuyên tiếp xúc hay hít phải chúng sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng. Hãy lưu ý khi sử dụng chúng nói riêng, các loại hóa chất khác để an toàn cho sức khỏe. Đừng quên thường xuyên truy cập vietchem.com.vn để cập nhật những thông tin hữu ích mỗi ngày bạn nhé. 

=>> XEM THÊM: 

• Propylene glycol: Tổng hợp thông tin và các ứng dụng quan trọng
• Đặc điểm nổi bật dung dịch phenolphtalein. Mua ở đâu chất lượng nhất?

Tìm kiếm liên quan: